Bir programlama dilinin temel komutlarını öğrenmek, bu dili öğrenmeyi önemli ölçüde kolaylaştırmaktadır. Temel komutlar sayesinde PHP’ye hızlı bir başlangıç yapıyoruz.
PHP kodu bulunan bir dosyayı çalıştırabilmek için öncelikle dosya uzantısının .php olarak ayarlanması gereklidir.
PHP Kodu Yazım Bildirimi
PHP komutları HTML dosyalarına gömülerek kullanılabilir. Bu yüzden PHP komutlarının başladığını ve bittiğini PHP yorumlayıcısına bildirmemiz gerekir.
Tüm PHP komutları <?php ve ?> ifadeleri arasına yazılır.
PHP’de Ekrana Yazdırma
Ekrana yazı yazdırmak için kullanılan iki yöntem vardır.
1 2 3 4 5 | <?php echo "Merhaba dünya!"; echo 'Merhaba dünya!'; print("Merhaba dünya!"); ?> |
String ifadelerde tek veya çift tırnak kullanılabilir.
PHP’de Değişkenler
Böyle bir derdiniz yok. Bunun yerine yazılan ifadeyi değişken olarak rezerve etmek için başına $ işareti koyarak yazılır. Buna rağmen PHP’de değişken tipi yoktur demek yanlış olacaktır. Değişkenleri kullanırken BÜYÜK ve küçük harflere dikkat edilmelidir. $degisken ile $Degisken farklı değişkenlerdir, tek bir harf farklı olsa bile!
Değişken isimleri sayıyla başlayamaz, alt çizgi (_) dışında özel karakter barındıramaz.
PHP’de Değişkenin Tipini Öğrenme: gettype()
Değişkenin tipini öğrenebilmek için gettype() metodu kullanılır.
1 2 3 4 5 6 7 8 | $metin='Merhaba dünya'; echo gettype($metin); $tam_sayi=45; echo gettype($tam_sayi); $ondalikli_sayi=25.3; echo gettype($ondalikli_sayi); |
Ekrana sırasıyla string, integer ve double yazdırılacaktır.
PHP’de Değişkenin Tipini Değiştirme: settype()
1 2 3 4 | $ondalikli_sayi=25.3; echo $ondalikli_sayi; settype($ondalikli_sayi,"integer"); echo $ondalikli_sayi; |
Ondalıklı bir sayının olduğu değişkenin türü integer, yani tam sayı olarak değiştirildiğinde değişken ancak bu sayının tam kısmını tutabilir hale dönüyor. Dolayısıyla yukarıdaki kod ekrana önce 25.3, ardından da tip değişiminden sonra 25 olarak değiştirilecektir.
PHP’de Metin (String) Birleştirme
Bunun için . (nokta) operatörünü kullanıyoruz.
1 2 3 | $ad="Hürkal"; $soyad="HÜSEM"; echo "Merhaba ".$ad." ".$soyad; |
PHP Operatörleri
Her programlama dilinde olduğu gibi PHP’de de birçok işlem operatörler aracılığıyla gerçekleştirilir.
PHP’de Aritmetik Operatörler
Matematiksel işlemlerin yapılabilmesi için kullanılırlar.
- Toplama işlemi için + operatörü
- Çıkarma işlemi için – oparetörü
- Çarpma işlemi için * operatörü
- Bölme işlemi için / operatörü
- Mod işlemi için % operatörü
1 2 3 4 5 6 7 | $sayi1 = 20; $sayi2 = 5; echo "Toplam: ".($sayi1+$sayi2)."<br>"; echo "Fark: ".($sayi1-$sayi2)."<br>"; echo "Çarpım: ".($sayi1*$sayi2)."<br>"; echo "Bölüm: ".($sayi1/$sayi2)."<br>"; echo "Mod, Kalan Sonucu: ".($sayi1%$sayi2); |
Yukarıdaki kodlar çalıştırıldığında çıktısı şu şekilde olacaktır:
1 2 3 4 5 | Toplam: 25 Fark: 15 Çarpım: 100 Bölüm: 4 Mod, Kalan Sonucu: 0 |
Artırma ve Azaltma Operatörleri
++ ve — operatörleri ile bir değişkenin değeri artırılabilir veya azaltılabilir. Ancak bu operatörlerin değişkenden önce veya sonra yazılması, değişkenin bir komut içinde kullanıldığı durumlarda önemli bir fark gösterir.
1 2 3 4 5 | $sayi=5; echo $sayi; // Sayının değeri 5, ekrana yazılır. echo ++$sayi; // Önce sayının değeri 1 artırılır, ardından ekrana 6 yazdırılır. echo $sayi++; // Önce ekrana 6 yazılır, ardından sayının değeri 1 artırılarak 7 olur. echo $sayi; // Ekrana 7 yazdırılır. |
PHP’de Karşılaştırma Operatörleri
- Eşitlik kontrolü için == operatörü
- Eşit değillik kontrolü için != operatörü
- Küçüklük kontrolü için < operatörü
- Küçük eşitlik kontrolü için <= operatörü
- Büyüklük kontrolü için > operatörü
- Büyük eşitlik kontrolü için >= operatörü
PHP’de Mantıksal İşlem Operatörleri
- VE operatörü: &&
- VEYA operatörü: ||
- DEĞİL operatörü: !
PHP’de Stenografik Operatörler
Stenografi, sembol ve kısaltma kullanarak çabuk yazma sistemidir. PHP’de de C tabanlı dillerde olduğu gibi bu tarz kolaylıklar mevcuttur.
- Artırıp atama operatörü: +=1$sayi += 5; //YAPTIĞI İŞ: $sayi = $sayi + 5;
- Çıkartıp atama operatörü: -=1$sayi -= 5; //YAPTIĞI İŞ: $sayi = $sayi - 5;
- Çarpıp atama operatörü: *=1$sayi *= 5; //YAPTIĞI İŞ: $sayi = $sayi * 5;
- Bölüp atama operatörü: /=1$sayi /= 5; //YAPTIĞI İŞ: $sayi = $sayi / 5;
- Metinlerde sonuna ekleme operatörü: .=1$metin .= "yazi"; //YAPTIĞI İŞ: $metin = $metin . "yazi";
Üçlü (ternary) operatör: ?:
Hem sınama hem de atama işleminin kolayca yapılmasını sağlar.
1 2 3 4 | $degisken = null; $alternatif = "Değişken null veya hiç tanımlanmamış"; $durum = isset($degisken) ? "Değer: ".$degisken : $alternatif; echo $durum; |
$degisken içeriği tanımlı değilse $alternatif değişken $durum değişkenine aktarılır.
Birleşik null operatörü (Null Coalesce): ??
Atama işlemlerinde kullanılan bu operatör, değişkenin null olup olmadığını göz önüne alarak atama yapar. Üçlü operatörün daha da kısa yazılmış halidir.
1 2 3 4 | $degisken = null; $alternatif = "Değişken null veya hiç tanımlanmamış"; $durum = $degisken ?? $alternatif; echo $durum; |
Eğer $degisken, null veya hiç tanımlanmamış ise $alternatif değişkenin içeriği $durum değişkenine aktarılır.